Bevolking en landbouw

2021

Uit verschillende bronnen (Breman, 2020; De Wolf in Berkhout, 2021, Hendriks, 2021-22) heb ik begrepen dat de wens om in ons land de landbouw te de-intensiveren afhankelijk is van het aantal mensen dat in ons land en erbuiten gevoed moet worden. 

Zoals op de vorige pagina's beschreven zal het aantal mensen in ons land, zonder ander beleid, met miljoenen groeien, vooral door instroom van arbeidsmigranten. Van 2016 tot en met 2020 kwamen er netto bijna meer dan 400.000 arbeidsmigranten naar Nederland, niet-geregistreerden niet meegerekend.

 

In 2022 wordt een recordaantal immigranten verwacht, natuurlijk ook door de oorlog in Oekraïne. In de jaren die komen zullen er nog onvoorspelbare aantallen oorlogs- en klimaatvluchtelingen in ons land willen komen wonen.


CBS verwacht voor 2070 een bevolkingsaantal van 20.4 miljoen mensen in Nederland. De prognosedatum was 2020.

 

Meer opbrengst uit de landbouw zal nodig zijn om de miljoenen extra monden te voeden. Om die opbrengst te halen zullen eerder meer dan minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen nodig zijn. (NB ik schreef dit in 2021. Ik hoopte op krimp van de veeteelt maar nu, juni 2023, is het kabinet daar nog geen stap verder mee gekomen). De Farm-to-Fork-strategie aanpak van de Europese Green Deal die deze middelen sterk wil terugdringen komt hard in botsing met de extra voedsel-eisen. Ook de wens om de import van eiwitrijk veevoer uit het buitenland te weren - en daarmee ook de vernietiging van oerwoud te stoppen - spoort niet met het groei-van-de-bevolkings-scenario.

De-intensiveren vereist meer grond voor minder productie. Die grond is er niet, want er moeten huizen worden gebouwd,  of de grond moet gevonden worden ten koste van de natuur. In het uiterste geval zal de-intensiveren alleen mogelijk zijn in buffergebieden tussen intensieve landbouw- en Natura2000-gebieden in. De terugkeer van boerenlandvogels in de wei kunnen we dan waarschijnlijk vergeten.

 

Het uitdunnen van de veedichtheid (koeien, varkens, kippen) en daarmee in overeenstemming verkleinen van het areaal van grasland en mais kan enige verlichting brengen met de-intensiveren in nog meer gebieden dan vlakbij natuurgebieden.

 

Nog een mogelijkheid is om beter te zorgen voor de kringloop van mineralen, door die mineralen uit menselijke mest te winnen en terug te brengen op het land. Telen van stikstofbindende gewassen (o.a. bonen, lupine, soja) en terugploegen van die planten is nog een mogelijkheid om meer stikstof in de bodem te krijgen. 

 

Als de kringloop niet via mensenmest is te sluiten, zal kunstmest een grote rol blijven spelen in de landbouw. Productie van groene kunstmest zal dan prioriteit moeten krijgen bij het verdelen van groene energie.

 

Organisch materiaal uit de natuur zal met prioriteit gaan naar het goed beheer van de bodem.




Referenties

Berkhout, P., Boeren zonder (kunst)mest, kan dat?, WUR, september 2021  Boeren zonder (kunst)mest, kan dat? - WUR

Breman, H., Uitbanning van kunstmest is grote denkfout, Volkskrant, 20 september 2020

Breman, H., Natuurinclusieve kringlooplandbouw. Over ideaal en werkelijkheid. Analyse en reflecties, juli 2020

 

Hendriks, R. (@RuudBodem), Vele bijdragen op Twitter over kringlooplandbouw, terugvoeren van mensenmest in de kringloop en bodemverbetering